Omar Khayyam được biết đến nhiều nhất qua những bài thơ Rubaiyat (tương đương với thể tứ tuyệt Đường luật) với những suy ngẫm triết lý về sự ngắn ngủi và phù du của cuộc sống. Triết lý của Khayyam tập trung vào sự vô thường của thời gian và cuộc đời, khuyến khích con người tận hưởng từng khoảnh khắc hiện tại. Ông thường sử dụng hình ảnh thiên nhiên, rượu và những bữa tiệc để diễn đạt quan điểm rằng cuộc sống là một hành trình ngắn ngủi, nơi mà niềm vui và đau khổ đều là những phần không thể thiếu. Khayyam cho rằng con người nên sống trọn vẹn trong hiện tại, bởi vì tương lai và quá khứ đều là những khái niệm không thể nắm bắt.
Thơ Rubaiyat – Đến tựa nước chảy, đi tựa Gió phiêu là một tác phẩm nổi tiếng của nhà thơ và triết gia người Ba Tư, Omar Khayyam. Với những bài thơ tứ tuyệt mang đậm tính triết lý, Khayyam đã vẽ nên một bức tranh đầy màu sắc về cuộc sống, tình yêu, và sự vô thường của thời gian. Ông sử dụng hình ảnh thiên nhiên, rượu và những buổi tiệc để truyền tải thông điệp sâu sắc về sự ngắn ngủi của đời người, khuyến khích con người sống trọn vẹn trong từng khoảnh khắc hiện tại.
Những bài thơ trong “Thơ Rubayat – Đến tựa nước chảy, đi tựa Gió phiêu” không chỉ là những dòng chữ đơn thuần, mà còn là những suy ngẫm sâu sắc về ý nghĩa của sự tồn tại. Khayyam cho rằng cuộc sống là một hành trình ngắn ngủi, nơi mà niềm vui và đau khổ đều là những phần không thể thiếu. Qua từng câu chữ, ông mời gọi người đọc tìm thấy niềm vui trong những điều giản dị, trân trọng từng phút giây và chấp nhận sự biến đổi không ngừng của cuộc sống.
Tác phẩm của Omar Khayyam không chỉ mang giá trị văn học cao, mà còn là một bài học triết lý sâu sắc, giúp người đọc tìm thấy sự bình yên và hiểu biết sâu sắc hơn về bản thân và thế giới xung quanh. Với ngôn ngữ trữ tình và hình ảnh phong phú, “Thơ Rubaiyat – Đến tựa nước chảy, đi tựa Gió phiêu” thực sự là một kiệt tác vượt thời gian. Tác phẩm được dịch từ bản dịch tiếng Anh của Edward FitzGerald do nhà văn – dịch giả Hà Thủy Nguyên chuyển ngữ tiếng Việt.
Trích dẫn:
XXI
Kìa! Người dấu yêu ơi, hãy rót đầy
Bận lòng gì quá khứ với mai đây
Ngày Mai ư? – Vì đâu, Mai có lẽ
Chỉ là Bảy ngàn năm Quá Khứ này.
XXII
Ồ, điều ta yêu, yêu nhất và tuyệt diệu
Là Thời Gian, Phận Số với Mùa Nho
Đôi ba lượt đà cùng nhau say khướt
Rồi ngơi nghỉ trong lặng lẽ thẩn thơ.
XXIV
Nào, hãy tận hưởng những gì có thể
Rồi vùi chôn dưới cát bụi cũng thế
Cát bụi thành cát bụi cả mà thôi
Không Rượu, chẳng Ca, trọn một Kiếp về!
