Tâm linh là một cái gì đó rất mơ hồ. Cách tôi hiểu về nó đơn giản lắm. Từ “tâm” ở đây muốn nói đến sự “bên trong”, “ở giữa”… và “linh” thì nằm ngay trong ý nghĩa của từ “linh thiêng” (Thế đấy, tất cả những cách giải thích khái niệm đều cứ phải lòng vòng bằng một khái niệm nào đó khác, nên càng giải thích thì càng loằng ngoằng). Đại loại, tôi muốn nói là tâm linh chính là một thứ nào đó ở sâu thẳm bên trong và linh thiêng. Từ cách hiểu như vậy đã đưa đẩy tôi đến cách tiếp cận tâm linh theo hướng đi tìm cái bên trong thần thánh và linh thiêng cũng như cách biểu hiện của tâm linh ra cuộc sống. Một khi đã có bên trong, ắt hẳn phải có thứ bên ngoài. Nhưng bên ngoài là cái gì, bên trong là cái gì thật khó phân định, thực ra là không thể phân định được. Bởi thế, tâm linh mang tính chất của một lối sống, không phải một trò thủ dâm tư tưởng.
Suốt chặng đường đi tìm cái bên trong thần thánh của mình, tôi đã gặp rất nhiều cuộc trình diễn bản ngã, giống như tôi đang làm đây. Họ đều là những kẻ tự cho mình nhận thức được cái gì đó hơn người và mang trong mình sứ mệnh của một ngôn sứ. Một lập luận quen thuộc, họ cho rằng những lời họ nói với người khác không phải lời của họ, mà là lời của một lực lượng siêu nhiên nào đó thông qua họ để nói. Ngu xuẩn hết sức! Riêng việc biến mình thành công cụ cho một cái gì đó vô hình và chấp nhận điều ấy đã thể hiện một sự thấp kém. Người ta vẫn nhầm lẫn giữa sự hèn nhát và sự hi sinh, giữa sự bạc nhược và sự nhún nhường. Nhưng với sự vô thức trong khi biến mình trở thành công cụ, khiến họ không thể phân biệt nổi đâu là lời thiêng của các lực lượng siêu nhiên, đâu là lời nhảm cất lên từ tiềm thức đã bị đặt gạch xây nền tảng của chính mình. Hai cái đó nhập nhằng và đẩy họ vào thế mâu thuẫn với chính mình. Không phủ nhận rằng đã từng có thời tôi bị mắc vào cái bẫy này. Thời đó tôi thuyết giảng không mệt nghỉ và nói những lời cao đạo. Nhưng dần dần, tôi nhận ra rằng, để nói năng trôi chảy và có vẻ sâu sắc thì rất dễ, chỉ cần bất cần sự thật và chấp nhận đồng hóa mình vào một ảo tưởng là đủ. Từ ấy, gần như tôi đã im lặng khi nói về tâm linh hay về những điều thiêng liêng. Tôi chỉ nói lên khi thấy mọi thứ quá ngớ ngẩn và cái sự ích kỷ của tôi khiến tôi không thể chịu nổi sự ngớ ngẩn ấy.
Người ta vẫn tách biệt vật chất và tinh thần. Làm gì có sự tách biệt ấy! Nhưng khi diễn giải ra vẫn cần sự tách biệt để cho dễ hiểu. Tôi thích một câu thành ngữ của Trung Quốc: “Vạn vật hữu linh”, nôm na nghĩa là mọi vật đều có linh hồn. Những thứ chúng ta tưởng là vô tri vô giác vẫn có tinh thần ẩn chứa trong nó, nhưng chính vì phần tinh thần ấy quá nhỏ, nên nó trở thành công cụ. Sự tăng trưởng của tinh thần sẽ dẫn đến sự vi tế của vật chất và sự phức tạp trong hành động. Những linh hồn vĩ đại, có thể lạc đường, nhưng sẽ không chấp nhận mình trở thành công cụ của bất cứ điều gì, kể cả là Thượng Đế. Họ có thể nói “amen” như một tiếng “vâng” với tồn tại, với Thượng Đế, một cách hoàn toàn chủ động chứ không phải sự thần phục để tìm kiếm sự cứu rỗi.
Tôi là một kẻ đầy bản ngã! Tôi không khuất phục bất kỳ ai… kể cả chính mình! Cung Hoàng đạo của tôi là Nhân Mã – một thợ săn đích thực! Mệnh Tử Vi của tôi là Liêm Tham – một con hồ ly tinh đúng nghĩa! Numerology của tôi là số 1- một kẻ tự cho mình đứng trên tất cả mọi người! Vì bản ngã của tôi rất cao nên tôi có thể thấy được bản ngã của kẻ khác rõ ràng. Vì là hồ ly tinh hay đi mê hoặc kẻ khác nếu muốn nên tôi có thể nhìn thấy mọi trò lừa đảo dù vi tế nhất (lừa đảo này có thể là lừa người khác hoặc tự lừa chính mình). Vì là một thợ săn nên tôi biết rằng trên đời này không có gì là chắc chắn, biết rằng nên vô định hoàn toàn nhưng không phải để cho sự vô định điều khiển mà phải biết nương theo nó để nắm bắt được bản chất của tồn tại.
Trong giấc mơ điên cuồng nhất của tôi, nhiều đêm rồi, tôi thấy tự tay mình hủy diệt mọi tôn giáo và mọi thần tượng trên thế giới. Không còn đức tin, con người đánh nhau đến chết. Những kẻ còn sống không phải những kẻ mạnh nhất mà là những kẻ có linh hồn vĩ đại nhất, những kẻ hiểu được bản chất của sự tồn tại. Trật tự thiêng sẽ thiết lập lên từ đó. Các tôn giáo đang cản trở trật tự thiêng này bằng những lời mê hoặc đám đông và mớ giáo lý, kỷ luật nhảm nhí. Sự hủy diệt và các cuộc chiến, may sao, lại là cách để chúng ta nhìn thấy rõ nhất đâu là vàng và đâu là thau. Cái nhợt nhạt lờ nhờ của ba cái thời đại hòa hợp là khiến cho vàng thau lẫn lộn. Không phải trật tự đảo lộn nữa, mà là không có trật tự nào cả.
Đây không phải lời của một đấng nào đó nói. Đây là lời của tôi nói! Lời của một kẻ đã từng thử sống đời sống của quỷ và đời sống của các thiên thần. Không có sự khác biệt về bản chất, chỉ đơn giản là sự trái dấu. Và thông thường, con người cứ bị đá qua đá lại giữa 2 cực này. Tôi cũng đã từng như vậy và đến bây giờ vẫn vậy. Nhưng tôi biết vẫn có những cách để con người thoát ra khỏi 2 cực ấy, vì cũng thỉnh thoảng đẹp trời tôi vẫn tình cờ thực hiện được cú nhảy đó. Cú nhảy đó là gì, khó diễn đạt lắm, chỉ xin trích một câu của Rumi, một Sufi của Hồi giáo: “Khi tôi đi tìm Thượng Đế thì tôi thấy chính mình, chi tôi đi tìm chính mình thì tôi lại thấy Thượng Đế”. Mấu chốt ở chỗ, tìm được xong rồi, có lẽ sẽ phải từ bỏ cả chính mình và Thượng Đế. Nhưng đợi tìm được đã rồi tính sau.
Hà Thủy Nguyên