Thật dễ để trách một đứa trẻ và hô hào nhau xây dựng lại nền giáo dục đòn roi. Hãy đọc hoặc xem phim BATTLE ROYALE để thấy không thể khắc chế bạo lực bằng thứ bạo lực quyền uy hơn.
*
Một quốc gia giả tưởng nhưng không hề phi thực là bối cảnh chính của câu chuyện: Nước Cộng Hoà Đại Đông Á. Tại đây, bất cứ ai chống chính phủ sẽ bị xử tử, không ai được nghe nhạc rock, không được đọc sách của phương Tây. Đó là một quốc gia toàn trị khắc nghiệt, luôn dùng bạo lực để kiểm soát. Mỗi năm một lần, một lớp nào đó trong số các học sinh sẽ buộc phải tham gia vào một cuộc chiến sinh tử, trong đó những đứa trẻ sẽ giết nhau đến chết và chỉ một người duy nhất chiến thắng.
Cốt truyện này quen nhỉ! Đó là tình huống đặt ra trong bộ phim chuyển thể từ bộ tiểu thuyết nổi tiếng – Hunger games. Thực ra, chính Hunger Games đã đạo ý tưởng của Battle Royale. Battle Royale cũng đã được các nhà làm phim Nhật Bản chuyển thể thành phim 2 tập, với tập 1 chuyển từ nguyên tác và tập 2 thì là sự phát triển thêm. Các bạn có thể xem phim, phim thật sự dữ dội và bạo lực buốt tim chứ không sến súa màu mè như Hunger Games.
Quay lại với tiểu thuyết, mình sẽ không spoil các chi tiết, mà chỉ nêu lên vài điều ngẫm nghĩ của mình. Mỗi lớp tham gia trận giết chóc dã man đều mang tính chất răn đe xã hội, để thể hiện uy quyền của chính phủ, để dập tắt những mơ mộng đẹp đẽ và nổi loạn của tuổi niên thiếu. Ồ, hoá ra nổi loạn chẳng hề mang tính bạo lực, bạo lực là thứ phát sinh trong cơn điên loạn cùng cực khi con người sợ hãi. Và một xã hội chừng nào còn run sợ thì sẽ còn bạo lực (không phải là nổi loạn nhé), và lúc ấy chính quyền nước Đại Đông Á ấy sẽ dùng bạo lực để đàn áp sự nổi loạn ngây thơ.
Hãy nhìn kỹ vào cuộc sống của chúng ta đi! Chúng ta vẫn đang ở trong cuộc chiến sinh tử trong mọi khía cạnh của cuộc sống. Chúng ta phải giết những trứng và tinh trùng khác để được chào đời. Chúng ta phải đè bẹp những đứa trẻ khác để có bảng điểm mỹ miều hòng chuẩn bị cho một tương lai đầy tranh đua. Tiếp theo, khi chúng ta đi làm, chúng ta cũng phải tìm mọi cách gạt bỏ đối thủ để giữ vững vị trí, thành tích và thu nhập của mình. Mọi thành công chúng ta có đều được xây dựng dựa trên thất bại của người khác, dẫu rằng chưa đến mức đẫm máu, nhưng cũng khiến chúng ta tước bỏ dần nhân tính của mình.
Và hãy đọc những luồng dư luận trên Internet. Mọi cơn bạo lực đều ầm ầm tuôn trào trong từng đợt sóng trend. Người thì xuôi chiều, người thì cố gắng phản lại, nhưng không ai không phát ra thứ bạo lực vẫn bị nuôi dưỡng hàng ngày. Hình như đây cũng là một đấu trường giết chóc bằng đủ thứ ngôn từ cay nghiệt nhất mà người chiến thắng thì chính là chính quyền và các Big Tech. Sẽ còn những đứa trẻ mất mạng oan ức không phải chỉ bởi một tên sát nhân cụ thể nào đó, mà là yếu tố bạo lực trở thành mặc định của xã hội. Sẽ còn có thầy cô và bố mẹ trừng phạt con cái rằng roi vọt và trút giận quá đó khi chính quyền vẫn còn tự cho phép mình “xử điểm” ai đó để hả cơn giận của chính những người đại diện và của dư luận.
Cũng giống như cốt truyện, mình tin rằng người ta chỉ thoát khỏi cuộc chiến (chứ không phải chiến thắng) bằng cách nhận ra chân diện của kẻ đứng đằng sau và đánh đổ nó, không phải bằng cơn cuồng bạo lực của mình, mà bằng sự tỉnh táo, niềm tin và tình yêu thương.
PS: Cuốn sách đặc biệt không phù hợp với những bạn thích văn phong bay bổng mượt mà. Đọc sách hay hơn xem phim, vì phim xoáy sâu vào bạo lực quá mà làm giảm bớt yếu tố chính trị.
Hà Thủy Nguyên
