Dịch thơ

Xuân, người ta phải vui, vì mùa xuân kỳ thực rất buồn, bởi xuân là khoảng thời gian con người liên tục đối diện với hư vô và suy vong. Thu là đối diện với úa tàn, đông là sự đìu hinh cô quạnh, nhưng xuân là lúc những cái cũ đã thực sự kết thúc và cái mới đến trong một cảm thức mơ hồ về lụi tàn sắp sửa. Mở lại những trang thơ Lý Bạch mà tôi đã dịch cách đây mấy

Thiên “Bảo Kiếm” buồn thương (*) Năm tận vẫn tha phương Lá vàng mưa gió đổ Lầu xanh đàn địch vương Kẻ mới theo thói bạc Người xưa cách muôn phương Toan bỏ Tân Phong tửu (**) Ngàn chén sầu nào buông? Bản Hán Việt Thê lương “Bảo kiếm thiên”, Ky bạc dục cùng niên. Hoàng diệp nhưng phong vũ, Thanh lâu tự quản huyền. Tân tri tao bạc tục, Cựu hảo cách lương duyên. Tâm đoạn Tân Phong tửu, Tiêu sầu đấu kỷ thiên?

Chiều xuống non tây, thẫm non đông Gió thốc ngựa phi vó mây tung Đàn thanh sáo trắng âm huyên náo Quần hoa sột soạt lớp phong trần Lao xao rừng quế hoa rơi rụng Lệ huyết linh miêu lạnh xác hồ Cù long uốn đuôi tường vách cũ Thần mưa nhẹ cưỡi lội đầm thu Cú già trăm tuổi thành tinh mộc Lửa xanh lét ổ vẳng cười vang.   Bản Hán Việt: Tây sơn nhật mộ đông sơn hôn Đoàn phong xuy mã,

Bản dịch của Hà Thủy Nguyên Núi Nam đìu hiu thế Mưa quỷ tưới cỏ suông Thu kinh kỳ khuya khoắt Gió qua bao kẻ già. Con đường chiều chạng vạng Cây sồi gió xoay xoay Trăng ngụ cây đứng bóng Ánh bạc trùm cô sơn Đuốc đêm đón kẻ mới, Đóm lập lòe cõi ma. Bản Hán Việt Nam sơn hà kỳ bi, Quỷ vũ sái không thảo. Trường An dạ bán thu, Phong tiền kỷ nhân lão. Đê mê hoàng hôn kính, Niểu

Trong mỗi bài thơ cúc của Huyền Quang thiền sư đều có những ẩn ngữ Thiền, việc luận giải của người dịch có thể giúp độc giả hiểu rõ hơn, nhưng cũng có thể là cản trở. Do đó, tôi không viết luận giải về những bài thơ này, mong rằng các bạn đọc có thể tùy duyên mà bước vào cõi thiền của Huyền Quang thiền sư. Kỳ 1 Tưởng Hủ ngõ xưa có thông reo Tây Hồ xử sĩ ẩn mai trang Nghĩa

Bản dịch của Hà Thủy Nguyên Thấp thoáng ai kìa gò núi xa Khoác áo gai kìa dệt nữ la Ngóng ơ hờ kìa buông cười nhẹ Dáng yểu điệu ôi lòng thầm mê Cưỡi báo đỏ kìa chồn hoa theo Cờ quế phất này xe cỏ kéo Trùm thạch lan này bện đỗ hạnh Hương vừa dứt ồ đà khuất bóng Rặng trúc thâm u ôi nào thấy trời cao Đường gập ghềnh này mình ta bước Dáng ai đứng kìa trên núi cao

Bản dịch của Hà Thủy Nguyên: Bài 1 Chó hay lông vàng trắng Cổ đẹp đeo chuông vàng Chàng trẻ manh áo cộc Dắt đi về núi nam, Núi nam lắm hươu nai Huyết thơm thịt béo ngậy Dao vàng thái món quý Rượu ngon cạn trăm li. Đời người ai trăm tuổi Vui được cứ vui đi Tội gì bần hàn mãi Năm hết mở mày chi. Di Tề danh không lớn (*) Chích Cược nào giàu đâu (**) Trung thọ tầm tám chục

Đặt nụ hôn này lên vầng trán!Và khởi khắc thời của chia xaCứ để cho tôi bày tỏEm có sai đâu, dẫu làNhững ngày trong tôi qua như mơDẫu ước vọng cứ thế xa mờĐêm cũng vậy mà ngày cũng vậyẢo ảnh xa xôi hay hư vôCó chăng chậm lại được biệt ly?Muôn điều ta thấy và cứ ngỡChỉ là cơn mơ giữa giấc mơ. Tôi đứng nơi biển thét gàoGọi phương xa sóng cuộn tràoVà bàn tay em tôi níu mãiCát vàng ánh muôn

Tôi tỉnh giấcVà không còn như trướcLần đầu tiên,Tôi mở bừng con mắtCon mắt này của tôiTôi đã từng tin có thể nhìn thấy Và thấy rằng mọi điều tôi biết làsự thật rằng không có gì ngoài một giấc mơ giả dối. Rồi như một vì sao rạng rỡThiên Thần của Cái ChếtThiên Thần của Sự Sống trở thànhVà chuyển giấc mơ của tôi Từ một tấn kịch củasợ hãi Thành một vở hài kịch vui thú. Ngạc nhiên chưa, tôi hỏi Thiên Thần“Tôi

Một điều thú nhận khó chối cãi, tôi không thích những bản thơ chữ Hán được dịch sang thể lục bát hoặc song thất lục bát, vậy nên, dù bản “Chinh phụ ngâm khúc” của Đặng Trần Côn do Đoàn Thị Điểm diễn Nôm hay tới cỡ nào đi chăng nữa cũng không làm tôi bị lay động (Nhiều học giả cho rằng đó là bản diễn Nôm của Phan Huy Ích). Âm hưởng của nguyên tác là sự kết hợp giữa sự bi tráng